Metoda Montessori została stworzona przez włoską lekarkę Marię Montessori, która pracowała z dziećmi przez ponad 50 lat. Istotą metody jest wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka i jego spontanicznej, twórczej aktywności oraz pomoc w rozwijaniu indywidualnych cech osobowości.
Główne zadania pedagogiki Montessori:
- Uczenie przez działanie, w trakcie którego relacje pomiędzy dzieckiem a nauczycielem można streścić do jednego zdania: „Pomóż mi zrobić to samemu”
- Rozwijanie samodzielności dziecka i wiary we własne siły – dzieci samodzielnie wybierają rodzaj, miejsce, czas i formę pracy, uczą się realnej oceny swoich umiejętności
- Ćwiczenie koncentracji – dzieci ćwiczą dokładność oraz wytrwałość podczas wykonywania zadań, a nauczyciel nie przeszkadza im w tym procesie
- Uczenie współpracowania w ciszy, nie przeszkadzania innym dzieciom
- Rozwijanie szacunku do porządku i pracy
- Łączenie dzieci zróżnicowanych wiekowo w jedną grupę, co sprzyja wymianie zdolności i umiejętności, a jednocześnie ułatwia poznawanie reguł społecznych
- indywidualny tok nauki każdego dziecka, bo każdy przedszkolak wybiera te zadania, do których jest gotowy, pracuje według własnego tempa, w grupie lub indywidualnie i w miejscu, które mu odpowiada
- obserwacja jako klucz do poznania świata dziecka – nauczyciel z uwagą obserwuje postępy i trudności dziecka, jest jego przewodnikiem, ale pomaga dziecku tylko wtedy, gdy istnieje taka potrzeba
Czego uczymy?
Materiał dydaktyczny w metodzie Montessori dobrany jest tak, by jak najbardziej wszechstronnie kształcić umiejętności dziecka. Można podzielić go na następujące kategorie, które jednocześnie odpowiadają rodzajom prac w ciągu dnia.
Kategorie:
- Materiał do ćwiczeń z praktycznego życia, który związany jest z samoobsługą, dbałością o środowisko, kształci nawyk utrzymywania porządku i pozwala na zdobycie niezależności
- Materiał sensoryczny, który poprzez poznawanie zmysłowe pobudza aktywność umysłową dziecka – pozwala na doświadczanie różnorodności kolorów, kształtów, zapachów, smaków czy rozmiarów
- Materiały językowe służące do poznawania mowy oraz słowa pisanego, co jest szczególnie ważne, ponieważ – jak twierdziła Maria Montessori i co zostało udowodnione licznymi badaniami – „Dzieci w wieku czterech lat potrafią łatwiej przyswoić język pisany (pisanie i czytanie) niż dzieci w wieku 6 lat”
- Materiał do matematyki skonstruowany tak, by dziecko przechodziło od konkretu do pojęć abstrakcyjnych
- Materiał wychowania kosmicznego, czyli biologii, geografii czy astronomii, który ułatwia dziecku poznanie i rozumienie świata
- Materiały artystyczne umożliwiające rozwój ekspresji muzycznej, plastycznej i zręcznościowej